-
1 зы
I 1. один/ Бжыгъэ 1; 1 хъу.ШэджагъуэхуегъэзэкI хъуауэ.. {лIитIым} къабгъэдэлъэдащ зы шу. Ж. Б.2. один, одна, одно ( в значении существительного)/ Зыгуэрым ехьэлIауэ къащтэ, хэха гуэр, Iуэхугъуэ пыухыкIа.Зы жыIэн, нэгъуэщI щIэн.II неопред. мест. 1. какой-то, некий/ Зыгуэр, гуэр.ЩIалэ цIыкIур кIуэурэ зыщIыпIэ жэщ щыхъури Iуащхьэ гуэрым тежеихьащ. фольк.2. см. зыри. Дэнэ лъэныкъуэкIэ уплъами, мыл фIэкIа зы плъагъуртэкъым.Зы къупхъэм къигъэджэлауэ точь-в-точь. Хъыджэбз цIыкIуитI зэтIолъхуэныкъуэр зы къупхъэм къигъэджэлауэ зэщхьт.Зы лъэныкъуэкIэ с одной стороны ( в значении вводного слова). Зы лъэныкъуэкIэ щIалэм жиIэр пэжт, ауэ зыми даIыгъакъым.Зы махуэ (мазэ) енкIэ целый день (месяц). Машинэр щIыжыным щIалэр махуэ енкIэ елIэлIащ. Мазэ енкIэ къэтын.Зы махуэ зы махуэкIэ когда-нибудь. - Зы махуэ зы махуэкIэ уигу сыкъэгъэкIыж, - жиIащ хъыджэбзым.Зы мащIэ и куэда нисколько, ни на йоту. ЛIыр зы мащIэ и куэда яхуэгъэкIуэтакъым.Зы мащIэ нэхъ мыхъуми хоть чуточку. Зы мащIэ нэхъ мыхъуми щIалэр я хуекIуэтэкIакъым.Зы хъун объединиться. Бийхэр зы мэхъури зауэр догъахъэ. П. Б.Зым Iэпыхур зым къищтэжу дружно, слаженно ( работать). Елдар, Астемыр, Исхьэкъ сымэ зым Iэпыхур зым къищтэжу, зэгурыIуэу, зэчэнджэщу я къалэн зэфIагъэкIт. КI. А.глагольная приставка обозначающая возвратность действия/ Зылэжьым лэжьыгъэр бгъэдыхьэжыныр къэзыIуатэ префикс, псалъи къигъэхъуу, грамматическэ мыхьэнэ иIэу.ЗытхьэщIын. Зыхуэпэн. Зыгъэхьэзырын.